polski najważniejsze informacje do matury

Oto najważniejsze informacje oraz szczegółowy harmonogram egzaminów maturalnych w 2021 roku. Matura 2021: język polski, poziom podstawowy. ARKUSZ CKE, ODPOWIEDZI, TEMATY ROZPRAWEK. Punktacja. Za cały egzamin możesz otrzymać maksimum 20 punktów. Przeanalizuj nowy sposób ich liczenia. max. 5 pkt (25% punktacji) za prezentację, w tym: max. 3 pkt za sposób realizacji tematu. max. 2 pkt za kompozycję prezentacji. max. 7 pkt (35% punktacji) za rozmowę z egzaminatorem. max. 8 pkt (40% punktacji) za język. Dokładne informacje nt. poprawy matury znajdziesz TUTAJ - patrz str. 25 . Matura poprawkowa 2023 - opłaty. Absolwenci, którzy po raz trzeci podchodzą do matury z tego samego przedmiotu obowiązkowego lub z tego samego przedmiotu dodatkowego, ponoszą opłatę za egzamin maturalny. W tych filmach są zawarte ważne informacje. Matura z języka polskiego dzięki tym kanałom stała się dla mnie prostsza. Więc skoro zdajesz w tym roku maturę, te kanały ułatwią ci przygotowania. Są one również przydatne do szybkiego powtórzenia. Sama używałam ich do przygotowania się do sprawdzianu z danej lektury. kosą są późniejsze. I jeszcze bardziej zrównujące ludzi – sprowadzają ich do pustego, poĞmiertnego szkieletu. Gdyby zestawiono ten utwór z innym, także portretującym Ğmierć, dojdzie do porównania jej przedstawienia. – ĝmierć jest tu postacią, mówi, ma swój, jakkolwiek. przerażający, ale własny, wygląd. Frauen Aus Dem Ausland Kennenlernen Kostenlos. Podstawowe informacje o epoce Przyczyną zmian w Europie i w Polsce pod koniec XIX wieku był gwałtowny wzrost demograficzny. W Europie liczba ludności, której przez poprzednie stulecia przybywało powoli, tylko w ciągu XIX wieku wzrosła ze 190 do 520 milionów. Ulepszenie maszyn drukarskich, a w związku z tym rozwój czasopiśmiennictwa, zastosowanie telefonu i telegrafu, skonstruowanie radia, sprawiły niespotykany dotąd przepływ informacji. W tym przyspieszonym procesie rozwoju cywilizacyjnego człowiek poczuł się zagubiony i bezradny, zaczęła go przerażać perspektywa utraty indywidualności i autonomii. Hasła powolnej przebudowy kraju głoszone w dobie pozytywizmu przestały być aktualne, trzeba było społeczeństwu czegoś nowego, co pozwoliłoby iść z duchem czasu, a jednocześnie nie czuć się zagubionym w pędzącym do przodu świecie. Ramy czasowe W latach 90. XIX stulecia zaczęto budować nowe teorie dotyczące świata, człowieka i filozofii życiowej. Tak zrodził się ruch w literaturze, filozofii i sztuce, który umownie zamyka się w latach 1890-1918, a który nazywa się Młodą Polską. Nazwa epoki Termin najpierw pojawił się na zachodzie Europy i odpowiednio określał: Młode Niemcy, Młodą Belgię, Młodą Francję czy Młodą Skandynawię. W Polsce nazwa wzięła się od artykułów Artura Górskiego, który w krakowskim czasopiśmie „Życie” opublikował w roku 1898 cykl artykułów, opatrując je wspólną nazwą „Młoda Polska”. I w Europie, i w Polsce istniały również inne, tożsame dla tej epoki nazwy , a mianowicie: neoromantyzm, ze względu na to, że pisarze i artyści nawiązywali do twórczości wielkich romantyków oraz modernizm (moderne franc. nowoczesny, świeży), który określał w literaturze, malarstwie, muzyce, filozofii, w kulturze w ogóle, zespół nowoczesnych kierunków charakterystycznych dla tego okresu. Pojęcia związane z epoką Najbardziej powszechną nazwą określającą lata 1890-1918 była Młoda Polska, z równoprawnymi terminami: modernizm i neoromantyzm, ale z epoką tą wiążą się i inne pojęcia, które w różnych dziedzinach kultury ją zdominowały, a których nazwa kojarzona jest wyłącznie z tym okresem, bo to on dał początek tym kierunkom (późniejsze epoki niektóre te kierunki przejęły właśnie z Młodej Polski): fin de siecle, co z francuska oznacza koniec wieku; dekadentyzm: termin oznaczający „schyłek wieku”, ale określający też postawę człowieka końca wieku XIX; dekadentyzm kojarzony był z postawą bierności, niemocy, apatii, przeświadczeniem o nieuchronności śmierci, a w związku z tym oznaczał rezygnację z jakiejkolwiek aktywności; impresjonizm: kierunek, który narodził się we Francji (impression franc. przelotne wrażenie), a którego zwolennicy odtwarzali świat, ukazując jego nieustającą zmienność (nazwa od obrazu Moneta Wschód słońca. Impresja); symbolizm: prekursorem tego kierunku powstałego we Francji był Charles Baudelaire, autor Kwiatów zła, a głównym przedstawicielem Artur Rimbaud; symbol posiada dwa znaczenia: realne-rzeczywiste i ukryte (skojarzeniowe); ekspresjonizm: (franc. expression – gwałtowne wyrażanie emocji, „krzyk duszy”), kierunek zapoczątkowany w Niemczech; secesja: nurt w sztuce powstały w Niemczech, u którego podstaw legło przekonanie, że wszystko może być dziełem sztuki; wyznacznikiem tego kierunku była falista, asymetryczna linia; „sztuka dla sztuki”: przekonanie pisarzy, że żadna sztuka, w tym literatura, nie może pełnić żadnych funkcji służebnych, powinna być sztuką samą w sobie, wartością samą w sobie, powinna być oryginalna i wymyślna, pełna symboli, które odczyta bez trudu inteligentny człowiek; sztuka na usługach społeczeństwa i łatwo czytelna, taka, która uczy, bawi i wychowuje stanowi „biblię pauperum” (biblię dla ubogich). Najważniejsze wydarzenia historyczne epoki: Świat 1890 – dymisja Bismarcka znanego, w zaborze pruskim, z niechęci do Polaków;1893 – zawarcie przymierza prusko-rosyjskiego;1894 – w Rosji na tron wstępuje Mikołaj II;1898 – wojna o Filipiny pomiędzy USA a Hiszpanią; skonstruowanie radia przez Marconiego; odkrycie radu przez Piotra Curie i Marię Skłodowską- Curie; 1901 – śmierć angielskiej królowej, Wiktorii; krwawe walki ukraińsko-polskie na uniwersytecie we Lwowie;1903 – Nagroda Nobla dla Marii Skłodowskiej-Curie i Piotra Curie za prace w dziedzinie promieniotwórczości;1904 – wybuch wojny rosyjsko-japońskiej;1905 – rewolucja w Rosji;1908 – zajęcie Bośni i Hercegowiny przez Austro-Węgry;1912 – I tzw. wojna bałkańska;1914 – zamach na arcyksięcia Ferdynanda w Sarajewie i wybuch I wojny światowej;1915 – Turcja i Włochy przystępują do wojny;1916 – bitwa pod Verdun;1917 – wybuch rewolucji w Rosji; powstanie ZSRR; utworzenie armii polskiej we Francji;1918 – koniec I wojny światowej; podpisanie traktatu pokojowego; Polska 1890 – z okazji 1 maja pierwsza manifestacja w Warszawie; złożenie zwłok A. Mickiewicza na Wawelu;1891 – powstanie Towarzystwa Szkoły Ludowej w Galicji;1892 – powst. Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS); strajki robotnicze w Łodzi;1893 – powst. Socjaldemokracji Królestwa Polskiego;1895 – powst. Stronnictwa Ludowego w Galicji;1896 – utworzenie Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego w Galicji;1897 – strajki w Warszawie i Zagłębiu Dąbrowskim; wizyta cara Mikołaja II w Warszawie;1898 – odsłonięcie pomników A. Mickiewicza w Krakowie i Warszawie w stulecie urodzin wieszcza; otwarcie Politechniki Warszawskiej z językiem rosyjskim jako wykładowym;1901 – strajk szkolny we Wrześni (odzew na nakaz nauczania religii w j. niem.);1902 – strajki chłopskie w Galicji;1905 – zamknięcie politechniki i uniwersytetu Warszawie; powstanie Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego (endecji) w Galicji;1907 – upadek rewolucji w zaborze rosyjskim; proces III Proletariatu;1908 – założenie w Galicji tajnego Związku Walki Czynnej;1914 – wymarsz I Kompanii Kadrowej z Krakowa;1915 – powstanie polskiej Organizacji Wojskowej na terenie byłego zaboru rosyjskiego;1916 – proklamowanie 5 XI samodzielnego Królestwa Polskiego pod patronatem Niemiec i Austro-Węgier; powołanie w warszawie Tymczasowej Rady Stanu;1917 – uwięzienie w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego;1918 – utworzenie Tymczasowego Rządu w Lublinie; 11 XI – powstanie niepodległego państwa polskiego (naczelnikiem został Józef Piłsudski). Filozofia epoki Artur Schopenhauer Ludzie końca wieku XIX poszukiwali takiej filozofii, która odpowiadałaby ich postawie wobec życia, ich zagubieniu, która by potwierdzała słuszność przyjęcia przez nich dekadenckiej postawy. Dlatego pewnie poglądy niemieckiego filozofa, Schopenhauera, przeżywały swoisty renesans. Myśliciel ten swoje największe dzieła, w tym Świat jako wola i wyobrażenie, ogłosił w dobie romantyzmu, jednak jego hasła niesłychanie odpowiadały sfrustrowanemu pokoleniu końca XIX wieku. Według Schopenhauera życie człowieka to ciągła gonitwa za czymś nieokreślonym, bliżej niesprecyzowanym, czymś, co człowiek zwykł nazywać szczęściem, a czego zresztą i tak nie ma szans osiągnąć. Egzystencja ludzka przesiąknięta jest cierpieniem z powodu niezaspokojenia ambicji i pragnień, niemożności zrealizowania planów. Życie ludzkie po prostu jest za krótkie, by człowiek mógł cokolwiek osiągnąć w pełni. Goni za mrzonkami, ułudą, a mając świadomość przegranej w nierównej walce z życiem, cierpi coraz mocniej, tym bardziej, że wie, iż ta jego gonitwa za pokusami świata i tak zakończy się śmiercią. Człowiek jest tragiczny w tym swoim poszukiwaniu szczęścia, które tak naprawdę sam uważa za bezsensowne i pozbawione logiki. Schopenhauer uważał, że wszelkie religie, filozofie są tylko produktem zastępczym, ucieczką człowieka od rzeczywistości. Wzorem starożytnych stoików proponował ludziom umiarkowaną rezygnację z wszelkich żądz i wyzbycie się pragnień. Ale już bardzo nowatorska była propozycja ucieczki w stan nirwany – pół-istnienia, pół-snu, pragnienie pogrążenia się w niebycie. Pogląd ten był inspirowany filozofią i religią Wschodu (buddyzmem). Innym sposobem na uniknięcie rozczarowania życiem miała być kontemplacja piękna (natury i dzieł sztuki). Fryderyk Nietzsche Nietzsche jest autorem dwóch głośnych traktatów filozoficznych: Tako rzecze Zaratustra i Poza dobrem i złem. Ten niemiecki filozof drwił sobie z takich haseł, jak: równość, wolność, sprawiedliwość czy litość i filantropia. Jego zdaniem tylko wolność absolutna, w tym odrzucenie ograniczeń moralnych, mogło zapewnić człowiekowi szczęście. Nie uznawał słabości i dekadenckiej postawy. Dla niego liczyła się siła, moc, bezwzględność, indywidualizm, głosił kult człowieka silnego, walczącego z przeciwnościami losu. Stworzył teorię nadczłowieka i wyodrębnił „rasę panów”, dopuszczając formę zależności między ludźmi, słabi muszą zależeć od silnych, a silni, nieograniczeni żadnymi normami etycznymi, mają prawo działać „poza dobrem i złem”. Nietzsche dokonał przewartościowania systemów etycznych i losy słabych ludzi oraz świata pozostawił w rękach „nadludzi”, którzy niczym nieograniczeni – ani etyką, ani prawem, mogli czynić wszystko, by udowodnić, że człowiek jest z natury silny i może osiągnąć to, o czym zamarzy, może panować nad innymi z racji swej siły. Z filozofii Nietzschego skwapliwie skorzystali w czasie późniejszym faszyści. Znane jest też zdanie Nietzschego „Bóg umarł”. Henri Bergson Bergson w dziele Ewolucja twórcza ogłosił, że świat jest materialny i można go poznać tylko na zasadzie intuicji. Odrzucił tym samym empiryzm (doświadczenie) i racjonalizm (poznawanie świata za pomocą rozumu). Twierdził, że świat i przyroda są w nieustannym ruchu i dzięki temu rozwijają się, a rozwój ten jest możliwy dzięki elan vital (siłom wewnętrznym, pędowi życiowemu). Życie ludzkie, zdaniem filozofa, to ciąg przeżyć i uczynków i jeżeli człowiek jest zdolny pokierować swoim życiem i myślami, nadać własny kierunek działaniom, to może uważać się za jednostkę wolną. Ten, który nie ma własnego zdania, ale bazuje na opinii ogółu i poddaje się konwencjom, jest niewolnikiem środowiska i reguł panujących w nim. Bergsonizm był filozofią życia pełnego, przy zachowaniu własnej tożsamości i wolności oraz poznawania intuicyjnego (ten pogląd znany nam jest już z doby romantyzmu), a także życiowej aktywności, która pozwala osiągnąć niemożliwe. Również jego poglądy (tak jak i filozofię Nietzschego) gloryfikujące witalność i heroiczne czyny wykorzystywali zwolennicy społecznych przewrotów. Kultura i sztuka Architektura W architekturze dominował realizm i secesja. Inspiracją dla architektów było malarstwo. Monet w cyklu obrazów Katedra z Rouen wykazał, że, pokazując tę samą budowlę w różnych porach dnia, można uzyskać zupełnie inny efekt. Na przełomie wieków powstało dzieło, które dopiero w roku 1972 uznano za zabytek. Jest to wnętrze restauracji liońskiego dworca kolejowego w Paryżu, zdobione neorenesansowymi stiukami, lampami i boazerią. Na ścianach wymalowano widoki miast francuskich. Impresjonistyczny w szczegółach charakter ma teatr w Orange Pierre Maignona. Do tego samego stylu należą freski z życia ludu hiszpańskiego w sali bibliotecznej Hispanic Society w Nowym Jorku. Jan Styka, malarz polski, stworzył podobne kompozycje malarskie, zdobiąc Golgotę w Kalifornii i Krakowie. Rodzima architektura nie rozwijała się tak intensywnie, czemu przeszkodziły zabory i inne wydarzenia polityczne. Jednak zachowało się kilka budowli z tamtego okresu zbudowanych w stylu secesyjnym (secesja wykorzystywała jaskrawą kolorystykę, linię falistą, przestrzenne i strzeliste kształty; materiałem zdobniczym był kamień, stiuk, ceramika, płytki fajansowe). Elementy tego stylu były widoczne głównie w architekturze miejskiej przełomu XIX i XX wieku. W stylu secesyjnym jest zbudowany gmach Teatru im. Słowackiego w Krakowie, kamienice w Warszawie przy ul. Lwowskiej i Alejach Jerozolimskich, również kamienice przy ulicach Piotrkowskiej i Narutowicza w Łodzi, a także pałacyk przy ulicy Wólczańskiej w Łodzi. Rzeźba i grafika Początek XX wieku w Polsce zaznaczył się szybkim rozwojem grafiki. Najbardziej znanym w tej dziedzinie był Leon Wyczółkowski, który posługiwał się różnymi technikami, w tym litografią i akwatintą. W jego dorobku graficznym znajdują się słynne teki, np. Tatry, Teka gdańska, Teka huculska, Teka wawelska. Do innych artystów posługujących się techniką graficzną należą: Zofia Stankiewiczówna i Władysław Skoczylas – główny przedstawiciel sztuki drzeworytniczej. Obok sztuki graficznej rozwijała się rzeźba. Do najbardziej znanych rzeźbiarzy należy Xawery Dunikowski. Jego najsłynniejsze dzieła to słynne głowy wawelskie, cykl rzeźb zatytułowanych Macierzyństwo, głowa Adama Mickiewicza, rzeźba Fatum. Inni znani rzeźbiarze to: Cyprian Godebski – twórca pomnika Aleksandra Fredry w Krakowie oraz pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie; Teodor Rygier – autor pomnika Mickiewicza w Krakowie; Antoni Kurzawa i jego rzeźba Mickiewicz budzący skrzydlatego geniusza poezji; Wacław Szymanowski – twórca pomnika Fryderyka Szopena w Warszawie. Malarstwo U schyłku XIX wieku działał jeszcze nasz najwybitniejszy malarz Jan Matejko. Jego najsłynniejsze obrazy to: Kazanie Skargi; Unia lubelska; Stefan Batory pod Pskowem; Bitwa pod Grunwaldem; Hołd pruski; Sobieski pod Wiedniem; Kościuszko pod Racławicami; Konstytucja 3 maja. Życie w dawnej Polsce odtworzył na obrazach Juliusz Kossak i jego syn, Wojciech Kossak – autor obrazów batalistycznych, np. Bitwa pod Racławicami. Jako portrecista zasłynął Henryk Rodakowski (najbardziej znany jest portret jego matki oraz portret gen. Dembińskiego). Twórcą nowoczesnego pejzażu związanego z życiem wsi i jej mieszkańców był Józef Chełmoński, autor obrazów, m. in. : Babie lato, Burza, Czwórka, Napad wilków, Wyjazd na polowanie, Bociany, Jesień. Do największych malarzy tego okresu zaliczamy też Aleksandra Gierymskiego. Do jego najsłynniejszych obrazów należą: Przystań na Solcu, Trąbki, Piaskarze, Trumna chłopska, Pomarańczarka. Pod koniec XIX wieku przeniknął do malarstwa polskiego impresjonizm. Na wystawie w Paryżu w roku 1874 pokazano obrazy największych impresjonistów, m. in. Edwarda Maneta, Edgara Degasa, Claude’a Moneta, Augusta Renoira. Od pięknego obrazu Moneta Wschód słońca. Impresja kierunek w malarstwie wziął swoją nazwę. Impresjonistów fascynowała gra świateł, używali jasnych barw, które wymieszane ze sobą dawały niepospolity efekt. W centrum zainteresowań impresjonistów znalazły się głównie pejzaże, ale także sceny z życia ludzi: artystów i ludzi zwykłych. Zasady sztuki impresjonistycznej stosowali i Polacy, m. in. Leon Wyczółkowski na obrazach: Kopanie buraków, Siewca, Portret Jana Kasprowicza Gra w krykieta; Władysław Ślewiński, np. Samotna skała na morzu, Sierota z Poronina; Jan Stanisławski – twórca małych obrazków, np. Dziewanny, Topole; Józef Pankiewicz nazywany „malarzem śniegu”, autor obrazów m. in. Chrystus na krzyżu, Targ na jarzyny za Żelazną Bramą, Tragarz, Targ na kwiaty. Do liczących się malarzy należą też: Julian Fałat: Kataryniarz, Kazanie na odpuście, Las, Modlący się starzec, Żebrak, Oszczepnicy; Władysław Podkowiński: Kobieta na rowerze, Marsz żałobny Chopina, W ogrodzie, Dzieci w ogrodzie; Jacek Malczewski: Artysta i chimera, Błędne koło, Koncert, Śmierć, Błędne koło, Topielec w uściskach dziwożony, Zatruta studnia, Koncert, Hamlet polski, portrety Witkiewicza i Reymonta; Stanisław Lenz, np. Strajk; Józef Mehoffer: np. Dziwny ogród, Głowa Meduzy, Słońce majowe. W rzędzie najwybitniejszych malarzy stawia się Stanisława Wyspiańskiego: np. Autoportret z żoną, Bóg Ojciec – „stań się”, Chochoły, Śpiący Staś, Święty Franciszek, Widok z okna pracowni artysty na kopiec Kościuszki, Apollo razi grotami pomoru; Muzyka W dziedzinie muzyki pojawiła się grupa kompozytorów, która, podobnie jak pisarze, przyjęła nazwę Młoda Polska. Ich mistrzem i nauczycielem był Zygmunt Noskowski, autor poematów symfonicznych Step i Morskie Oko oraz kompozycji fortepianowych zatytułowanych Krakowiaki. Najwybitniejsi przedstawiciele muzyki okresu Młodej Polski i ich dzieła: Mieczysław Karłowicz: Trzy odwieczne pieśni; Rapsodia litewska (poematy symfoniczne);Ludomir Różycki: Bolesław Śmiały; Eros i Psyche; Beatrix Cenci (opery); Pan Twardowski (balet);Karol Szymanowski: Pieśni kurpiowskie; Król Roger (opera); Harnasie (balet);Feliks Nowowiejski: Legenda Bałtyku (opera); autor melodii do wiersza Rota Marii Konopnickiej;Władysław Żeleński: Konrad Wallenrod; Goplana; Stara baśń (opery);Ignacy Paderewski: Manru (opera); autor licznych pieśni; W okresie Młodej Polski zasłynął też wybitny skrzypek Stanisław Barcewicz oraz śpiewaczka Janina Korolewicz-Waydowa. Literatura Ważniejsi pisarze i ich utwory: Świat Stany Zjednoczone: Mark Twain: Pozłacany wiek, Przygody Tomka Sawyera, Królewicz i żebrak, Tajemniczy przybysz; Jankes na dworze króla Artura;Edgar Allan Poe: Kruk, Maska Czerwonego Moru, Upadek domu Usherów;Herman Melville: Taipi, Mardi, Biały kubrak, Oszust, Moby Dick;Walt Whitman: Źdźbła Trawy, Kapitanie mój! Kapitanie, Franklin Ewans; Anglia: Joseph Conrad: Tajfun, Jądro ciemności, Lord Jim, Korsarz, Uśmiech szczęścia, Smuga cienia;Oskar Wilde: Portret Doriana Graya, Kobieta bez znaczenia, Bądźmy poważni na serio; Francja: Charles Baudelaire: Łabędź, Sen paryski, Kwiaty zła, Dzienniki poufne;Jean Artur Rimbaud: Statek pijany, Sezon w piekle, Iluminacje;Paul Verlaine: Niemoc, Piosnka jesienna, Pieśń jesieni;Gustaw Flaubert: Pani Bovary, Szkoła uczuć, Kuszenie świętego Antoniego;Guy de Maupassant: Historia pewnego życia, Bel ami, Piotr i Jan;Emil Zola: Teresa Raquin, Germinal, Nana, W matni; Norwegia: Henryk Ibsen: Dzika kaczka, Nora, Upiory, Wróg ludu; Szwecja: Artur Strindberg: Ojciec, Panna Julia; Rosja: Mikołaj Gogol: Rewizor, Ożenek, Nos, Szynel, Martwe dusze;Lew Tołstoj: Wojna i pokój, Anna Karenina, Ciemna potęga, Zmartwychwstanie;Fiodor Dostojewski: Zbrodnia i kara, Biesy, Bracia Karamazow, Idiota;Antoni Czechow: Trzy siostry, Wiśniowy sad, Kameleon, Wujaszek Wania;Maksym Gorki: Matka, Na dnie, Mieszczanie, Dzieciństwo, Moje uniwersytety;Aleksander Błok: Nocny fiołek, Wolne myśli, Dramaty liryczne, Carmen, Odwet; Niemcy: Maurycy Maeterlinck: Ślepcy, Wnętrze, Intruz;Bertold Brecht: Matka Courage i jej dzieci, Opera za 3 grosze, Kariera Artura Ui; Polska Najwybitniejsi pisarze i ich dzieła (wybrane przykłady); Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Koniec wieku XIX, Hymn do Nirwany, Anioł Pański, Melodia mgieł nocnych, Nie wierzę w nic, Wszystko umiera z smutkiem i żałobą;Jan Kasprowicz: Z chałupy, W chałupie, Księga ubogich, Krzak dzikiej róży…, Hymny;Leopold Staff: Kowal, Przedśpiew, Deszcz jesienny, Kwiatki św. Franciszka, Sonet szalony; Bolesław Leśmian: W malinowym chruśniaku, Trupięgi, Dusiołek, Pan Błyszczyński;Stanisław Wyspiański: Wesele, Wyzwolenie, Warszawianka, Noc listopadowa;Gabriela Zapolska: Moralność pani Dulskiej, Skiz, Żabusia, Ich czworo;Władysław Stanisław Reymont: Chłopi, Komediantka, Ziemia obiecana;Wacław Berent: Próchno, Ozimina;Stanisław Przybyszewski: Dzieci szatana, Synowie ziemi, Confiteor (manifest młodopolski);Stefan Żeromski: Opowiadania, Ludzie bezdomni, Popioły, Uroda życia, Przedwiośnie;Jan Kisielewski: W sieci, Karykatury. Kontynuacje i nawiązania W dwu następnych epokach: w XX-leciu międzywojennym i w literaturze współczesnej zauważamy tendencje uprawiania „sztuki dla sztuki”. Literatura i sztuka zmusza do myślenia, porusza wyobraźnię, prowokuje, szokuje, ale jest, tak jak w Młodej Polsce, wartością samą w sobie. Można powiedzieć, że spadkobiercy modernizmu realizują hasło pisarzy młodopolskich, że sztuka nie może być utylitarna, nie może uczyć, bawić i wychowywać. Jeżeli chodzi o nawiązania do Młodej Polski to są pisarze, którzy wyraźnie nawiązują do tej epoki, głównie poprzez opisywanie w sposób impresjonistyczny urody świata czy też przez podejmowanie tematyki katastroficznej lub przez wykorzystywanie zjawiska synestezji (łączenie w literaturze i poezji elementów muzyki i malarstwa; angażowanie zmysłów wzroku, słuchu, smaku, powonienia). Podejmują też problematykę cudu życia jako takiego, ale także problem jego przemijalności i nieuchronności śmierci. A oto wybrane przykłady: Władysław Broniewski: Krzyk ostateczny; Troska i pieśń; (ekspresjonizm);Bruno Schulz: Sklepy cynamonowe (zjawisko synestezji);Jarosław Iwaszkiewicz: Panny z Wilka (przemijanie); Brzezina (motyw śmierci); Matka Joanna od Aniołów (opętanie; demony);Witold Gombrowicz: Ferdydurke (symbolizm);Czesław Miłosz: Piosenka pasterska, Świat – poema naiwne (impresjonistyczna uroda świata); Traktat poetycki (pokazuje historię, kulturę i mentalność ludzi żyjących w okresie Młodej Polski); Poemat o czasie zastygłym, Kompozycja, Podróż, Trzy zimy (tematyka katastroficzna);Stanisław Grochowiak: Menuet z pogrzebaczem, Rozbieranie do snu, Lamentnice (poeta opiewający brzydotę; turpista, podobnie jak Baudelaire);Stanisław Barańczak: Południe, Drogi kąciku porad („sztuka dla sztuki”);Zbigniew Jerzyna: A potem już nie (zachwyt nad cudem istnienia);Grzegorz Walczak: A kiedy zastuka Anioł (przemijanie życia); W filmie do Młodej Polski nawiązują, np. Requiem dla snu, reż. Darren Aronofsky;Młoda Polska, reż. Krzysztof Visconti. Bibliografia przedmiotowa J. Tomkowski, Młoda Polska, Warszawa Krzysztofowicz-Kozakowska, Sztuka Młodej Polski, Kraków Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa Wyka, Modernizm polski, Kraków 1987. popularne: matura z języka polskiego 2022 Na egzaminie maturalnym język polski należy do przedmiotów obowiązkowych, gdzie zdajemy go na poziomie podstawowym. Możemy go również zdawać na poziomie rozszerzonym jeśli wybierzemy go jako przedmiot dodatkowy. W 2021 r. język polski zdajemy wyłącznie w części pisemnej z zastrzeżeniem osób, którym wynik z części ustnej jest niezbędny podczas rekrutacji na zagraniczne uczelnie. Egzamin w części pisemnej na poziomie podstawowym trwa 170, a na rozszerzonym 180 minut. Z kolei egzamin w części ustnej trwa około 30 minut. Egzamin maturalny z języka polskiego, w części pisemnej, w terminie głównym na poziomie podstawowym zostanie przeprowadzony 4 maja 2021, a na poziomie rozszerzonym 10 maja 2021 r. Z kolei część ustna odbędzie się 19 – 21 maja 2021 r. POZIOM PODSTAWOWY W arkuszu z tegoroczną maturą w części 1 z języka polskiego (poziom podstawowy) znalazły się teksty: Czy zwrot „ciężko powiedzieć” zasługuje na potępienie? (Ewa Kołodziejek) O komizmie (Bohdan Dziemidok) Matura z języka polskiego wiąże się również z napisaniem wypracowania. Uczniowie wybierają jeden z trzech podanych tematów. W tym roku CKE przygotowało tematy: Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu? Rozważ problem, odwołując się do fragmentu Lalki Bolesława Prusa, całego utworu oraz do wybranego tekstu kultury. Miasto – przestrzeń przyjazna czy wroga człowiekowi? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Ziemi obiecanej Władysława Stanisława Reymonta oraz do wybranych tekstów kultury. Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij. Uczniowie musieli zmierzyć się z utworem Beatay Obertyńskiej "Strych" POZIOM ROZSZERZONY Matura 2021 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Co było na egzaminie? W poniedziałek, 10 maja, tegoroczni maturzyści przystępowali do egzaminu z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Co znalazło się w egzaminacyjnych arkuszach i z jakimi zadaniami zmagali się zdający? Egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie rozszerzonym rozpoczął się o godzinie 9:00, a na jego rozwiązanie zdający mieli 180 minut. Przedmiot ten wybrany został przez ponad 21% zdających, czyli około 57,8 tysięcy osób, sprawiając że język polski był trzecim najchętniej wybieranym przedmiotem na poziomie rozszerzonym. Błoński, Baczyński, Szymborska. Zdający tegoroczną maturę z języka polskiego na poziomie rozszerzonym mieli za zadanie napisać wypracowanie na wybrany temat. Temat 1: Określ, jaki problem podejmuje Jan Błoński w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Tekstem, na bazie którego maturzyści mieli napisać wypracowanie był „Dramat i przestrzeń”. Temat 2: Dokonaj interpretacji porównawczej podanych utworów: Krzysztof Kamil Baczyński – „Labirynt”, Wisława Szymborska – „Labirynt”. Jak egzamin oceniają maturzyści? Wystarczy zajrzeć do najpopularniejszych mediów społecznościowych, aby dowiedzieć się, że maturalne tematy oceniane są bardzo różnie. Część zdających tegoroczną maturę rozszerzoną uważa za prostszą w porównaniu z podstawową, a część przyznaje, że miała niemałe kłopoty z napisaniem zadanego wypracowania. Jedni „współczują osobie sprawdzającej pracę”, a drudzy „dziękują za Baczyńskiego i Szymborską”. Wyniki poznamy 5 lipca. 1. Jak wygląda egzamin? Język polski to przedmiot, który ze wszech miar zasługuje na określenie go mianem obowiązkowego. Poprawne posługiwanie się językiem ojczystym nie tylko pomoże nam w osiągnięciu dobrego wyniku na egzaminie maturalnym, ale także w życiu codziennym i zawodowym. Egzamin maturalny z języka polskiego podzielony jest na dwie części: pisemną i ustną. Jak już wspomnieliśmy we wstępie, jest to przedmiot obowiązkowy, do którego wyjątkowo w 2021r. musimy podejść tylko w części pisemnej. część pisemna A na czym polega egzamin pisemny? Przede wszystkim, warto na początku powiedzieć, że naszym obowiązkiem jest podejście do egzaminu na poziomie podstawowym – dopiero później możemy przystąpić do poziomu rozszerzonego w ramach przedmiotu dodatkowego. Pisemna matura z języka polskiego na poziomie podstawowym dzieli się na dwie części: w pierwszej sprawdza ona nasze umiejętności wykonywania na tekście nieliterackim operacji dowodzących jego rozumienia (część testowa), a w drugiej zdolność tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej w formie wypracowania – rozprawki lub interpretacji tekstu poetyckiego. Na poziomie rozszerzonym egzamin ma tylko jedną część i polega na sprawdzeniu umiejętności dokonywania interpretacji porównawczej utworów literackich lub tworzenia wypowiedzi argumentacyjnej (w formie wybranej przez zdającego, np. rozprawki, eseju). część ustna Egzamin ustny (w 2021 r. nieobowiązkowy) – w ramach którego nie określa się poziomu – ma za zadanie sprawdzenie naszych umiejętności tworzenia wypowiedzi na podstawie danego tekstu kultury. Musimy wykazać się ciekawym doborem słów, logiką, retoryką i, co oczywiste, poprawnością językową oraz sprawnością komunikacyjną. Ustna matura z języka polskiego, oprócz zdolności analizy i interpretacji, sprawdza również wiedzę o języku i o kulturze, z niemałym naciskiem położonym na literaturę. 2. Ile trwa egzamin z języka polskiego? Na pewno dla niejednego maturzysty, egzamin trwający choćby pięć minut i tak trwałby stanowczo zbyt długo. Czy egzaminy maturalne są zbyt długie, to temat do rozmów wśród uczniów, lecz trzeba mieć świadomość, że mają one sprawdzić umiejętności zebrane w ciągu kilku lat i nie da się ich przeprowadzić w tempie błyskawicy. część ustna Egzamin ustny z języka polskiego trwa około trzydziestu minut i składa się z trzech części: przygotowania, wypowiedzi, rozmowy. PRZEBIEG EGZAMINU CZAS TRWANIA CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE Zdający losuje zadanie egzaminacyjne − − PRZYGOTOWANIE WYPOWIEDZI MONOLOGOWEJ Nie więcej niż 15 minut Zdający przygotowuje się do wygłoszenia wypowiedzi na wylosowany temat (może w tym czasie przygotować ramowy plan wypowiedzi, konspekt, notatki pomocnicze) WYPOWIEDŹ MONOLOGOWA Około 10 minut Zdający wygłasza wypowiedź monologową. ROZMOWA Około 5 minut Zdający uczestniczy w rozmowie z zespołem przedmiotowym (dotyczącej wygłoszonej wypowiedzi monologowej). Część pisemna Na egzamin w formie pisemnej na poziomie podstawowym przeznacza się 170 minut, czyli prawie trzy godziny. Naturalnie, jeśli prędzej skończymy rozwiązywanie zadań, możemy oddać wypełniony arkusz egzaminacyjny i opuścić salę. Nie musimy czekać na pozostałych. A jak długo trwa egzamin z języka polskiego na poziomie rozszerzonym? Trzy godziny, czyli 180 minut. Czy egzaminy maturalne z języka polskiego trwają długo czy krótko? Każdy sam musi odpowiedzieć sobie na podobne pytania. Mogłoby się wydawać, że w ciągu trzech godzin jesteśmy w stanie nie tylko rozwiązać cały arkusz egzaminacyjny, ale jeszcze napisać rozprawkę, notkę biograficzną autora i streszczenie pozostałej jego twórczości, ale nie oszukujmy się- jesteśmy ludźmi i w niektórych z nas egzamin dojrzałości może powodować stres, który nierzadko blokuje przelewanie myśli na papier. Podczas egzaminu, w chwili słabości warto powiedzieć sobie: „Spokojnie, mam dużo czasu.” 3. Kiedy matura na poziomie podstawowym i rozszerzonym Matura 2021 rozpocznie się 4 maja. Pewną tradycją egzaminów maturalnych z języka ojczystego jest zasada, że jako pierwszy zdajemy egzamin pisemny. Pisemna matura z języka polskiego na poziomie podstawowym odbędzie się we wtorek 4 maja, a sprawdzian umiejętności na poziomie rozszerzonym wystartuje o godzinie 10 maja. Terminy matury części pisemnej z języka polskiego poziom podstawowy: 4 maja 2021 r., godz. 9:00 poziom rozszerzony: 10 maja 2021 r., godz. 9:00 Termin matury części ustnej z języka polskiego 19-21 maja 2021r. zgodnie z ustalonym harmonogramem Termin dodatkowy części pisemnej z języka polskiego poziom podstawowy: 1 czerwca 2021 r., godz. 9:00 poziom rozszerzony: 1 czerwca 2021 r., godz. 9:00 Termin matury poprawkowej 24 sierpnia 2021 r., godz. 9:00 Sprawdź dokładny harmonogram egzaminów na 2021 rok 4. Jak wyglądała matura z języka polskiego w 2020 r. EGZAMIN NA POZIOMIE PODSTAWOWYM Do egzaminu na poziomie podstawowym przystąpiło 260320 osób z 4927 szkół zarówno liceów jak i techników. Spośród maturzystów, którzy nie otrzymali świadectwa dojrzałości, 21089 osób nie zdało egzaminu z języka polskiego, a 76 osobom egzamin został unieważniony z powodu stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań lub wniesionych niedozwolonych urządzeń. Egzamin z języka polskiego w części pisemnej na poziomie podstawowym składał się z dwóch części. W pierwszej maturzyści musieli rozwiązać test składający się z 7 zadań, cztery w postaci pytań zamkniętych oraz trzy zadania krótkiej odpowiedzi. Z kolei w części drugiej zdający musieli przygotować własne wypracowanie, na co najmniej 250 wyrazów, w formie rozprawki lub analizy tekstu poetyckiego. Na egzaminie pojawił się temat elementów fantastycznych w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego oraz analiza wiersza Anny Kamieńskiej "Daremne". Za rozwiązanie wszystkich zadań, w czasie 170 minut, można było uzyskać 70 punktów (20 punktów za test oraz 50 punktów za wypracowanie). EGZAMIN NA POZIOMIE ROZSZERZONYM Do egzaminu na poziomie rozszerzonym z języka polskiego przystąpiło 58095 osób z 3 954 szkół. W arkuszu przygotowanym przez CKE abiturienci mieli do wyboru dwa tematy wypracowania na co najmniej 300 wyrazów. Do uzyskania mieli 40 punków w czasie 180 minut. Temat 1 Określ, jaki problem podejmuje Bożena Chrząstowska w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autorkę, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. (tekst Bożeny Chrząstowskiej Prawda i „zmyślenie” literackie) Temat 2 Dokonaj interpretacji porównawczej podanych tekstów. Zadanie wymagało napisania wypowiedzi zawierającej interpretację porównawczą „Do Snu” Jana Kochanowskiego oraz „Język Snu” Zbigniewa Herberta. 5. Jakie wymagania muszę spełnić, aby przystąpić do egzaminu z języka polskiego? Aby przystąpić do egzaminu dojrzałości należy złożyć deklarację przystąpienia do matury. Składa się ją u dyrektora szkoły, w której się uczymy i dotyczy ona nie tylko chęci przystąpienia do egzaminu z języka polskiego, ale do matury w ogóle, w całej jej okazałości. Inną kwestią formalną są nasze oceny. Naturalnie, należy zakończyć edukację z oceną pozytywną, aby zostać dopuszczonym do egzaminu maturalnego. Reszta – to już tylko nasza wiedza i umiejętności. Ktoś mógłby zapytać: „Jakie umiejętności można mieć w zakresie języka polskiego?”. Otóż, naprawdę duże. Tak, jak można trenować szybkość biegu tak można trenować umiejętności językowe, z bogactwem słownictwa na czele. Im większym zasobem słów możemy się posługiwać, tym lepiej dla nas. Pisząc rozprawkę, nasz tekst staje się ciekawszy oraz łatwiejszy w odbiorze. A poza tym, niezwykle pozytywnym „skutkiem ubocznym” nauki nowych słów i zwrotów jest ćwiczenie pamięci, która przyda się nam nie tylko w aspekcie matury z polskiego, ale i innych przedmiotów. 6. Czy warto zdawać maturę z języka polskiego na poziomie rozszerzonym? Operując terminologią sportową możemy powiedzieć, że z podchodzeniem do egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie rozszerzonym jest jak z rozgrywkami o najwyższą rangę. Rezygnację z przystąpienia do tego egzaminu możemy porównać do dojścia do finału i poddaniu się walkowerem argumentując, że srebrny medal też jest satysfakcjonujący i ładnie wygląda w szklanej gablocie. Czy w tych słowach chodzi wyłącznie o poruszenie ambicji? Nie. Zdawanie egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym daje wiele korzyści, nie posiadając tak naprawdę żadnych wad i minusów. Po pierwsze – i chyba najważniejsze – egzaminu z języka polskiego na poziomie rozszerzonym nie można nie zdać. Jak to możliwe? Według zasad, z egzaminu na tym poziomie nie trzeba uzyskać minimalnego progu punktowego. Oznacza to, że ile punktów uda nam się zdobyć, tyle punktów powędruje na nasze konto. Poziom rozszerzony języka polskiego nie jest obowiązkowy, dlatego warto przystąpić do niego choćby dla sprawdzenia samego siebie i z czystej ciekawości. Po drugie, egzaminy na poziomie rozszerzonym są bardzo przydatne w procesie rekrutacyjnym na studia. Są niemal przepustką do ich rozpoczęcia. Zatem, jeśli chcemy iść na studia, na których w wymaganiach rekrutacyjnych znajdują się wyniki z języka polskiego, warto podejść do egzaminu na poziomie rozszerzonym. 7. Co da mi matura z języka polskiego? Tym, którzy w egzaminach maturalnych nie widzą niczego więcej oprócz stresu i wytężonej nauki, warto uzmysłowić, że wiążą się z nimi doświadczenia, które mogą się przydać w przyszłości, nawet kilka lat po maturze. Do czego możemy porównać egzamin ustny z języka polskiego? Na przykład do rozmowy o pracę, którą pewnego dnia każdy z nas odbędzie. Dzięki ustnemu egzaminowi (nieobowiązkowy w 2021 r.), choć trochę, nauczymy się radzić ze stresem, jak również prowadzić wypowiedź i dyskusję. Ustna matura z języka polskiego jest jak prezentacja naszej osoby. Musimy mówić w taki sposób i w takim stylu, aby zostać zapamiętanym, wzbudzić nami zainteresowanie i pozostawić pozytywne wrażenie. Dzięki takiej prezentacji nauczymy się nie tylko składać słowa w logiczne zdania, ale również panować nad swoim ciałem i gestami, które również są bardzo ważne w wypowiedzi. Egzamin maturalny z języka polskiego to także nauka argumentowania, prezentowania swoich odczuć, przemyśleń, szukanie odpowiednich dróg przekonania innych do swojej osoby i swoich racji. Nie trzeba być wszechwiedzącym, aby wiedzieć, że łatwiej osiągniemy to w języku ojczystym, aniżeli w obcym. 8. Czego nie da mi matura z języka polskiego? Niezależnie od tego, w jaki sposób patrzylibyśmy na maturę z języka polskiego, a nawet jak bardzo próbowalibyśmy ją od siebie odsunąć, to i tak musimy do niej przystąpić. Nie ma odwrotu. Dla tych, którzy nie przepadają specjalnie za nauką ojczystego języka mamy wiadomość, iż matura z języka polskiego nie da nam… wstydu – aczkolwiek mówiąc o tej, zdawanej na poziomie rozszerzonym. W przypadku języka polskiego nie powinniśmy tworzyć bilansu zysków i strat, czy też plusów i minusów wynikających ze zdawania tego przedmiotu na maturze. Znajomość zasad naszego języka i umiejętność sprawnego posługiwania się nim zawsze jest czymś, co może nam się przydać, wyjść na dobre, a już na pewno w niczym nie przeszkodzi. Języka polskiego warto się uczyć nie tylko w szkole i nie tylko z myślą o egzaminie dojrzałości. Dobrze jest zgłębiać jego obszary także później, choćby po to, aby poradzić sobie na studiach, na rozmowie o pracę i na codziennej drodze zawodowej. Zdecydowanie łatwiej byłoby nam wskazać, czego nie da nam nieznajomość zasad ojczystego języka. 9. Co warto sprawdzić idąc na maturę z języka polskiego? Podchodząc do matury należy mieć w głowie pewny zasób wiedzy, ale także kilka informacji natury organizacyjnej. Będąc maturzystą należy sprawdzić – i upewnić się na sto procent – którego dnia mamy stawić się na egzamin i o której godzinie on się rozpocznie. Niestety, nie na darmo matura określana jest egzaminem dojrzałości. Dlatego tę dojrzałość trzeba pokazać. Nikt nie będzie czekał w nieskończoność na spóźnionych, ani nie zlituje się nad opowieścią, że tak mocno i długo się uczyliśmy, że aż zapomnieliśmy przyjść na egzamin i chętnie przystąpimy do niego jutro. Przed maturą z języka polskiego warto sprawdzić swoją wiedzę. W Internecie dostępne są przykładowe arkusze egzaminacyjne, bądź zadania z zeszłych lat, a także wiele quizów odnoszących się do obowiązkowych lektur. Dobrze jest zrobić sobie w domu próbną maturę. Bez stresu, w pełnym spokoju, sprawdzić swoją wiedzę, aby odnaleźć jakieś mankamenty i słabe punkty i prędko nadrobić jakiś materiał. Warto przypomnieć sobie pewne podstawy z tego przedmiotu, począwszy od gatunków literackich, przez zasady tworzenia streszczenia logicznego, po przypomnienie sobie po jednym dziele literackim, które powstało w każdej epoce. 10. Na które studia wymagana jest matura z języka polskiego? We wstępie naszego artykułu zaznaczyliśmy, że język polski najbardziej zasługuje na miano przedmiotu obowiązkowego, choćby dlatego, że posługiwanie się językiem ojczystym jest nam, po prostu, niezbędne do funkcjonowania. Wspomnieliśmy także, że matura na poziomie rozszerzonym przyda się nam w kontekście rekrutacji na studia. Ale czy język polski wymagany jest na każdy kierunek studiów? Nie. Język polski dość rzadko występuje w istotnej roli w ramach kwalifikacji na uczelnie techniczne, zatem śmiało można założyć, że bywa liderującym w procesie na studia humanistyczne czy społeczne. Kierunkami, na których język polski jest obowiązkowy i stanowi część rekrutacji, są m. in.: filologia polska, informacja w środowisku cyfrowym, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, kulturoznawstwo, kulturoznawstwo i wiedza o mediach, nowe media i kultura cyfrowa, logopedia, logopedia z audiologią, filologia klasyczna, filologia rosyjska, filologia słowiańska, archeologia, etnologia, filozofia, okcydentalistyka, historia, wojskoznawstwo, historia sztuki, socjologia, geografia, praca socjalna, psychologia, pedagogika, prawo, administracja, polityka społeczna, politologia. Warto podkreślić, że niezależnie od tego na jakie studia wymagana jest matura z języka polskiego, to dobrze jest znać jego zasady i poprawnie się nim posługiwać. Ta umiejętność przyda się nam nie tylko podczas kształcenia wyższego, ale także później, już w życiu zawodowym. zasady rekrutacji na studia 2021 11. Niezdana matura z języka polskiego. Kiedy egzamin poprawkowy? Naturalnie, podchodząc do egzaminu maturalnego nikt nie zakłada, że coś może się potoczyć niezgodnie z planem. Ale jak wiemy, wypadki chodzą po ludziach i może nam być potrzebny egzamin poprawkowy. Czy następuje on od razu po otrzymaniu wyniku egzaminu? Na szczęście nie. Każdy będzie miał czas na odpoczynek, wyciszenie emocji i powtórzenie materiału. Część pisemna odbędzie się 24 sierpnia 2021 r. niezdana matura co dalej Co warto powtórzyć przed maturą z języka polskiego?Matura z języka polskiego spędza Ci sen z powiek? Masz wrażenie, że po tylu latach edukacji w głowie świeci pustka? Nie martw się. Mamy dla Ciebie podpowiedzi, co warto powtórzyć przed egzaminem. Dzięki temu w szybki sposób przypomnisz sobie najważniejsze i najbardziej potrzebne informacje. Powtórka do matury z polskiego zajmie Ci kilka dni, a Ty w tak krótkim czasie zrobisz wartościowy przeskok przez wszystkie lata nauki. Chyba brzmi dobrze, co?W tym artykule wskażemy Ci to, co warto powtórzyć. Nie jesteśmy w stanie naraz omówić wszystkich zagadnień, bo ten artykuł nie miałby końca. Kieruj się naszymi wskazówkami i korzystaj z innych treści na naszej stronie, Internetu czy podręczników. Przygotowaliśmy dla Ciebie też listę, którą możesz sobie wydrukować i odhaczać na niej już to, czego się nauczyłeś. Poczujesz się pewniej i zobaczysz swoje efekty. Pamiętaj, że woda rzeźbi skałę, a Ty powoli się rozwijasz. Daj sobie czas. Z nami matura będzie prostsza. Powtórka do matury. Czytanie ze zrozumieniemPierwszą częścią Twojego egzaminu będzie czytanie ze zrozumieniem. Otrzymasz tekst lub teksty, na podstawie których będziesz musiał odpowiedzieć na różne pytania. Tutaj będzie wymagana wiedza dotycząca języka, teorii czy historii literatury. Dlatego też powinieneś powtórzyć, czym jest i jak wygląda akt komunikacji, funkcje językowe, środki językowe (fonetyczne, leksykalne, składniowe i semantyczne), fleksyjne i słowotwórcze. Bardzo ważną kwestią są również style funkcjonalne i związki funkcjonalne. Powinieneś wiedzieć, czym są, bo zwykle pojawiają się pytania, w których musisz odnaleźć je w tekście i wyjaśnić, w jakim celu zostały użyte. Trudno będzie Ci to zrobić, jeśli nie będziesz wiedział, co to takiego… Jak zbadać tekst? Wiedza o literaturzeZastanawiasz się, po co na maturze otrzymujesz tekst do czytania? Chodzi o to, by sprawdzić, w jaki sposób jesteś w stanie przyswoić sobie nowe wiadomości oraz je zinterpretować. W takich tekstach znajdują się również aluzje do innych tekstów czy wydarzeń, które zwykle powinieneś zauważyć. Na ich podstawie formułuje się pytania. Egzaminatorzy sprawdzają Twoje umiejętności i „zaczepiają” Cię zadaniami, w których musisz pokazać, że znasz słownictwo dotyczące języka czy historii literatury. Dlatego też powinieneś powtórzy sobie informacje dotyczące wyszukiwania tezy, opisów, dygresji, pytań retorycznych czy doświadczeń, na które powołuje się sobie również słownictwo, którego mógłbyś użyć przy opisywaniu budowy dzieła literackiego, jego kompozycji, motywów czy akcji. Podobnie z terminologią dotyczącą liryki. Jakie mamy typy liryki, jakie podmioty, jaką tematykę. Czym są wartości i w jaki sposób możemy wartościować coś lub kogoś w tekście? (spokojnie, rozpiska czeka na Ciebie poniżej). Pisanie wypracowaniaWypracowanie jest drugim elementem matury, za który zgarniasz o wiele więcej punktów. Jeśli nie będziesz wiedział, jak go napisać, stracisz punkty i nie zdasz egzaminu. Na szczęście pisanie rozprawki i interpretacji nie jest trudne i możesz nauczyć się go z naszą pomocą. Sprawdź nasze poradniki dotyczące pisania wypracowań: (podlinkować do art. dostępnych już na stronie)Jak napisać rozprawkę?Jak napisać interpretację?Jak napisać konspekt rozprawki?Co to jest teza?Powtórka do matury z języka polskiego. Historia literaturyNajwięcej uwagi poświęca się w szkole historii literatury. Dzięki temu brniecie przez kolejne epoki i poznajecie wiersze, dramaty, opowiadania czy powieści konkretnych autorów. Jednak trudno wszystkie je spamiętać, wiemy o tym. Dlatego w naszej check liście znajdziesz wypisane konkretne epoki oraz autorów i tytuły dzieł, które powinieneś znać. Poszukaj ciekawych opracowań (znajdziesz je też u nas! ), streszczeń i informacji o bohaterach. To coś, co będziesz musiał wykorzystać w swojej rozprawce maturalnej. Szczególną uwagę zwróć na lektury z gwiazdką. To książki, które musisz znać włącznie z imionami bohaterów, najważniejszymi motywami i kolejnością wydarzeń. Wiemy, że dla Ciebie mogą być nudne. Jednak dla ludzi z poprzednich epok odgrywały istotną rolę, choć teraz trudno w to uwierzyć. Niektóre uspokajały, inne bawiły lub dodawały otuchy w trakcie wojen i rozbiorów. Znajdź w nich to coś, co zachwycało innych. Może urzeknie też Ciebie, kto wie? Przed czytaniem informacji o konkretnych utworach koniecznie przeczytaj coś na temat kultury w danej epoce, zwyczajów ludzi, wydarzeń historycznych czy odkryć naukowych. Dzięki temu zrozumiesz ich lepiej i dowiesz się, co dla nich było wtedy najważniejsze. To ważne, bo tym samym odkryjesz, dlaczego najważniejsze dzieła z konkretnych epok miały taką, a nie inną tematykę (np. trudno czytać opowiadania Borowskiego, nie wiedząc nic o II wojnie światowej…). rozpiskę możesz pobrać tutaj. Wydrukuj ją, powieś na ścianie czy na biurku i po kolei odhaczaj. Twoje przygotowania podzieliliśmy na 10 dni. Mogą to być kolejne dni weekendów, ostatnie 10 dni przed maturą lub jakiekolwiek, które będą Ci odpowiadać. Zawarliśmy w niej wszystkie najważniejsze teksty z danych epok oraz tematy językowe, które powinieneś znać. Naszą rozpiskę traktuj jak podpowiedź – trudno, żebyś dla każdego podpunktu przygotowywał kilka stron notatek. Staraj się zapamiętać najważniejsze podział 10-dniowy potraktuj jako wskazówkę, inspirację lub podpowiedź, którą przerobisz na swoje potrzeby. Do dzieła! (fot. mat. pras.) Egzamin maturalny z geografii nie należy do egzaminów obowiązkowych - takie są w polskim systemie edukacji jedynie język polski, matematyka oraz język nowożytny. Każdego roku jednak do matury z geografii na poziomie podstawowym bądź na poziomie rozszerzonym podchodzi nawet kilkanaście tysięcy maturzystów. Nic w tym dziwnego, gdyż matura z geografii jest punktowana na wielu kierunkach i bardzo często stanowi „przepustkę” do wymarzonych studiów na maturze warto zdawać w momencie planowania rekrutacji na studia związane z ochroną środowiska czy na typowo przyrodnicze, jak również na kierunki filologiczne, ekonomiczne czy nawet na maturę podstawową z geografiiPodczas nauki do egzaminu maturalnego warto korzystać nie tylko z podręczników omawiających aktualną podstawę programową (takich jak „Oblicza geografii 1. Zakres podstawowy” oraz kolejne podręczniki w tej serii), ale również z dedykowanych maturzystom repetytoriów. Osoba przygotowująca się do matury z geografii na poziomie podstawowym powinna również zaprzyjaźnić się z atlasem, który pozwoli usystematyzować wiedzę i powtórzyć zagadnienia na konkretnych mapach. Jeśli są takie możliwości to oprócz klasycznej nauki z wykorzystaniem podręczników, warto także uczestniczyć w zajęciach dodatkowych z geografii, rozwiązywać arkusze maturalne z poprzednich lat, a także postawić na wspólną naukę w grupie (czy to z koleżankami i kolegami ze szkoły, czy w formie korepetycji w większej ilości osób).Zagadnienia do matury z geografii zmieniają się jedynie nieznacznie na przestrzeni lat. Najbardziej rzetelnym wyznacznikiem tego, czego warto się nauczyć, są aktualnie obowiązujące podręczniki z głównych wydawnictw naukowych, a także sprawdzenie podstawy programowej na stronie MEN w konkretnym roku szkolnym. Wśród najbardziej znanych wymagań na maturę można wymienić między innymi zagadnienia z geografii fizycznej, umiejętności teoretyczne i praktyczne posługiwania się mapą oraz zagadnienia gospodarcze dotyczące zarówno Polski, jak i krajów europejskich. R E K L A M A Czy matura z geografii jest trudna?Każdego roku uczniowie zadają sobie pytanie, czy matura z geografii jest trudna. Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Wiele oczywiście zależy od tego, jak skomplikowany i trudny jest arkusz maturalny w danym roku. Najważniejszy jest jednak wysiłek i trud poświęcony nauce - warto pamiętać, że kompleksowe i rzetelne przygotowanie się do matury to gwarancja sukcesu oraz wysokiego W związku z wprowadzeniem do polskiego porządku prawnego z dniem 25 maja 2018 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 27 kwietnia 2016 r. nr 2018/679 (RODO) informujemy, że wyłączyliśmy możliwość komentowania artykułów w serwisie Olsztyn24. Wszystkie dotychczasowe komentarze wraz z danymi osobowymi komentujących zostały chcące wypowiedzieć się na prezentowane na naszych łamach tematy zapraszamy do komentowania na naszym profilu facebookowym oraz kanale YouTube. Nauka o języku. Zagadnienia, które są podstawą do matury. Nadesłała: Klaudia Poprzedni post Oświecenie 16 kwietnia 2021 Następny wpis Tango 16 kwietnia 2021 Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Ustawienia cookieAkeptujUstawienia cookie i polityka prywatności

polski najważniejsze informacje do matury